Herşey Sormakla Başlıyor: Pandemi Döneminde Okula Dönüş Sürecini Yönetmek Üzerine
Mesrure Tekay, VKV Eğitim Danışmanı & Seçil Kınay Yılmaz, VKV Özel Projeler Yöneticisi
Sormazsanız nasıl bileceksiniz; öğretmen ne düşünür, nasıl hisseder, ne hayal eder? Sorarsanız söylüyorlar çoğunlukla; çünkü insana, çocuğa, bilgiye değer veren ve hayatta ne yapmak istediğini bilen kişiler öyle yapar. Onlar kendilerini de tanırlar, eğer öğretmen olmuşlarsa yaşamlarına değdikleri çocukları da tanırlar. Ister yüz yüze olsun, ister sanal ortamda.
İçinde bulunduğumuz koşullarda kendimiz, ailemiz ve öğrencilerimiz için en iyi olanı yapmak hepimizin önceliği ve ödevi haline gelmiştir. Okul liderleri ve öğretmenler olarak doğrunun ve iyinin ne olduğu konusunda, bilimin yol göstericiliğinde, veriye dayalı, akılcı ve uygulanabilir kararlar almak için ortak akıl oluşturmak üzere çaba sarfetmemiz ve güç birliği oluşturmamız gerektiğine inanıyoruz.
“Gençliğin yetişmesine hizmet bir insanlık ve vatan borcudur.” Vehbi Koç
Öğretmenler ve öğrenciler fiilen okula gelmeden önce yeni normal koşullar çerçevesinde okulda olma halini hayal ederek bilgi ve becerilerini işe koşmaya ve öğrenme ortamını güvenli bir şekilde nasıl kullanabileceğimize dair öneriler geliştirmeye davet ettik.
Ve Öğretmenlere sorduk, aldığımız yanıtlar açık iletişimin, karşılıklı güvenin ve de planlamanın pandemi sonrası okula dönüşte büyük önem taşıdığını gözler önüne seriyor:
1. Okula dönme konusundaki en önemli endişeniz nedir? Bu endişenizi yönetmek için neye ihtiyacınız var?
“Hijyen ve temizlik konusunda yeterince organize olamama veya Covid-19 virüsü taşıyan öğrencilerin diğer kişilere bulaştırma ihtimali herkes gibi bizleri de korkutuyor. Okulun pencerelerinin açılması ve havalandırılması gerekiyor.”
“Okullarda virüs kapan öğrencilerin bu virüsü ailelerine de bulaştıracak olması. Bunların yaşanmaması için de önlemlere sıkı şekilde uyulmasının sağlanması gerekir.”
“Tek endişem öğrencilerin tedbir koşullarını uymasını nasıl sağlayacağımız. Bunun için Bakanlığın ve sağlık uzmanlarının açıkladığı kuralları okulda çok net açıklamaya ve son derece kararlılıkla uygulamaya ihtiyaç var.”
“Pandeminin yayılmasından endişe ediyorum. Cok sıkı tedbirler alındığını görmeye ihtiyacım var.”
“Hijyen sağlanamamsından ve çocukların sosyal mesafe kurallarına uyamayacağından endişeliyim.
“Öğrencileri yönlendirmek için uygun kurallara ihtiyaç duyulacağını düşünüyorum.”
“Öğrencilerin mesafe koruyamayacak olması ve onlara zarar gelmesinden endişe ediyorum. Bunun için okul olarak ortak bir tutum sergilemeli, velileri bilinçlendirmeliyiz.”
“Pandemi tedbirlerine uymaya ve ogrencilere örnek olmaya htiyacım var.”
2. Pandemi sürecinde öğrendiğiniz ve bizlerle paylaşmak istediğiniz önemli bilgi ya da farkındalık nedir?
“Sağlık eğitimden önce geliyor, bunun önemi bir kez daha ortaya çıktı.”
“Sosyalleşmenin ne kadar önemli olduğunu, yüz yüze eğitimin ne kadar verimli olduğunu, özdenetim becerisinin hayatı düzenleme açısından önemini öğrendim. Bu beceriyi öncelikle kendimiz geliştirmeli ve sonrasında her öğrencimize kazandırmalıyız.”
“Her koşulda hijyenik ortamlar ve duyarlı insanlar yetiştirmek gerekiyor.”
“Yüz yüze eğitimin kıymetini öğrendim. Göz kontağı kurmanın eğitim-öğretimdeki yerini, öğrenci üzerindeki etkisinin düşündüğümden daha önemli olduğunu anladım.”
“Bence, zaten aslında yapılması gereken şeyleri toplumların yapmadığı gerçeğiyle karşılaştık.”
“Yeni birşey öğrendiğimizi değil, yapmamiz gerekenleri hatırladığımızı düşünüyorum. En önemlisi kişisel temizlik ve hijyen! Standart insani şartları sağlamamız ve özenli davranmamız yeterli.”
“Aslında gerçek hayatımızda ne kadar pis yaşadığımızı öğrendim. Gerçekten kirli yaşıyormuşuz. Evet çantamda kolonya ıslak mendil taşırım her zaman ama marketten aldığım şeyleri sabunlu bezle silmiyordum mesela. Bezi yıkarken suyun rengi siyah oldu, inanamadım. Yıkamadan dolaba yerleştiriyormuşuz. Meğerse ne çok dokunuyormuşuz birbirimize, Oysa sarılıp öpmeden de konuşabiliyormuşuz.”
“En basit eylemler çok kıymetliymiş: mesela sokağa çıkabilmek, sevdiklerine sarılabilmek gibi.”
“Özgürlük çok değerli.”
“İnsanların kendisine vakit ayırıp kendilerini dinlemelerinin, hiç farkında olmadıkları yeteneklerini ortaya çıkaracağını gördüm. İnsanın kendini keşfedebilmesi için kısa bir süre bile olsa izole bir süreç geçirmesi gerektiğini fark ettim.”
3. Okulda olmayı hayal ettiğinizde öğrencilerinizin ihtiyaçlarının neler olacağını önceliklendirirseniz ilk üç sırada neler olur?
“Maske, dezenfektan ve sevgi “
“Aslında çok öngöremiyorum. Bu süreçte geri kaldıkları eğitim mi yoksa sağlıklarini korumak mı onlar için daha büyük ihtiyaç olacak merak ediyorum. İlk birkaç gün gözlemledikten sonra ancak sıralama yapabilirim.”
“Moral desteği, endişelerin giderilmesi, sağlıklı yaşamın yolları.”
“Sağlık-Güven-Sorumluluk”
“Sosyal ve duygusal etkileşim, güvende olma duygusu ve özgüven”
“Beden ve ruh sağlığ — Sağlıklı ve güvenli bir sosyal ortam — Etkili bir öğrenme ortamı”
“Önlemlere uyulması korkudan ziyade sağlık ve önlem konusunda bilinç kazanma — Derse karşı heyecanın oluşturulması.”
“Motivasyon, güven, hijyen, mesafeli oturmak.”
4. Beykoz Koç Ortaokulu’nun http://beykozkocortaokulu.meb.k12.tr/ öğretmenleri olarak hangi konuda fark yaratmayı ve model olmayı istersiniz? Bu konuda neye ihtiyacımız var?
“Bence büyük bir okul binasına sahip olmamız çok büyük avantaj, sınıflarda ve ortak kullanım alanlarında mesafe kuralını en kolay uygulayabilecek okuluz belki de! Kendi adıma sınıfimda hijyen kurallarini, sağlıklı, mutlu, pozitif öğrenme ortamını sağlamaya devam edeceğim. Çocukların sınıfıma mutlu gelmeleri en büyük önceliğim ve bence bu bir fark. Ama Beykoz Koç Ortaokulu olarak fark yaratmak biraz daha zorlu, çünkü öncelikle okulda en büyük eksiğimiz olan birlik olabilme konusunu çözmeye ve birlik olmaya ihtiyaç var.”
“Başarabilme motivasyonu dışarda aranmamalı, okul cok güvenli ve eğlenceli bir yer.”
“Yeterli rehberlik ve onlara duyduğumuz guveni gosterebilmeye ihtiyaç duyuyorum”
“Aslında her ne kadar önceliği öğretime, en iyi liselere girmeleri için alacakları sınav sonuçlarına versek de onlara doğa ve hayvan sevgisini, büyüklerinin yanı sıra insana saygıyı, elimizdekilerle bile mutlu olabilmeyi öğretmenin de önemi konusunda model olup onların fark yaratmasını çok isterim “
“Uzaktan eğitim faaliyetleri ve telafi eğitimini hakkıyla ve üstün bir gayret göstererek gerçekleştirmek isterim.”
“Kitap okuma noktasında öğrencilerin diğerlerine nazaran daha bilinçli olmasını isterim. Büyük ve renkli bir kütüphane çocukların ilgisini çekebilir. Hatta yazan çocuklar yetiştirilebilir.”
“Tüm öğretmenlerce ortak bir tutum geliştirerek, dayanışma içinde ve veliler ile işbirliği halinde olarak öğrencilerimize güvenli bir eğitim ortamı hazırlanmalı, onların yaşadığı bu zor süreci atlatmaları ve normal yaşama uyum sağlamaları için özverili bir şekilde destek olunmalı. Bu süreçte Okul İdaresi öğretmenlere işlerini daha iyi yapmaları için destek olmalı, kolaylaştırıcı, anlayışı ve esnek bir anlayış geliştirmeli. “
“Bu süreçte okulumuzun da geniş imkanlarından yararlanarak çocuklara sağlıklı ve güvenli bir eğitim-öğretim ortamı sağlayabileceğimizi düşünüyorum. Bu konuda ihtiyacımız olan şeyler çocukların farkındalığı ve ciddiyeti, velilerimizin desteği.”
“Yaratıcı ve yenilikçi, insana,hayvanlara ve doğaya gereken saygıyı gösterebilen bireyler yetiştiren bir model olmak isterim. Öncelikle kendimizi geliştirmek için kalıplaşmış eğitimlerin dışında gerçekten insanın vizyonunu genişletecek ve somut sonuçlar elde etmemizi sağlayacak etkinlikler, eğitimler,vb. bizlere katkı sağlayabilir.”
“Ülkemizde ve dünyada yaşanılan bu süreçte temizlik konusunda bile büyük eksiklikler yaşandığını deneyimledik. Öz farkındalığı olan, çevre bilinci gelişmiş ve dünya vatandaşı olabilecek bireyler yetiştirmeyi isterim. Değişime istekli çalışma arkadaşları ve öğrencilere ihtiyaç var.”
“Hayvanları koruma konusunda öğrencilerimizin örnek olmasını istiyorum. Pandemi döneminde canlı derslerimde öğrencilerimizin her sokağa çıkma günü sokak hayvanlarını beslemelerini ve fotoğraflandırmalarını istedim fakat mail adresime bir öğrenciden fotoğraf geldi. Model Okul olarak bu farkı yaratmak isityorum”
“Mümkün oldukça her öğrencinin hayatina dokunarak bir bağ kurmayı istemişimdir hep, bu konuda fark yaratmak isterim”
Sorduğumuz sorulara aldığımız yanıtlar öğretmenlerin beklentilerini, kaygılarını, yaratıcı çözüm önerilerini ve önümüzdeki belirsizlikleri nasıl yönetmemiz gerektiğine dair ipuçları içeriyor.
Okul, modern insanın yaşamında vazgeçilmez bir yere sahip. Bu olgunun bilinen bir gerçek olduğunu söyleyebilirsiniz ama “okul olmadığında” ne olduğunu fiilen yaşayacağımızı kimse hayal etmemişti. Tüm dünyayı olumsuz etkileyen ve etkilemeye devam eden 21. Yüzyılın ilk pandemisi Okul’un temel unsuru olan ÖĞRETMEN, ÖĞRENCİ ve ÖĞRENME ORTAMI’nın en özet ifadeyle “insanlığın geleceği”nin mimarı olduğunu gözler önüne serdi. Bu üç unsura hakkettikleri önemi ve özeni göstermezsek ne yazık ki iyi bir geleceğe ulaşmamız zorlaşacak.
“Bir ülkenin geleceği o ülke insanlarının göreceği eğitime bağlıdır.” Albert Einstein
Her okul, o okulun yöneticileri, eğitim-öğretim liderleri ile öğretmenlerinin oluşturduğu ve birlikte besleyip büyütüp özenle öğrenme ortamına taşıdıkları “okul kültürü” ile şekillenen ve öğrencilerine yön veren bir yuvadır. Katılımcı ve kapsayıcı bir liderlik modeli oluşturmayı ve uygulamayı başardığınızda suya atılan taşın oluşturduğu gibi halkalar halinde yayılan etkisiyle öğretmenden öğrenciye, aileye, mahalleye yayılan bir etkiye sahip olur. Model Okul’un https://modelokul.vkv.org.tr/ öğretmenlerine sorduğumuzda ne yapmak istediklerini, nasıl yapmak istediklerini ve neye ihtiyaçları olduğunu söylüyorlar. Hadi gelin öğretmenlerimize kulak verelim önlerini açalım, risk alalım, sorumluluk duyalım, elele tutuşalım, sorunları birlikte çözelim, ortak aklı konuşarak, tartışarak, deneyerek bulalım, bulduralım.
